Năm 18 tuổi, ông tình nguyện nhập ngũ, đóng quân tại biên giới phía Bắc. Đơn vị của ông vừa sẵn sàng trực chiến vừa bảo đảm hậu cần. Sau ba năm, người lính ấy xuất ngũ, trở về quê nhà. Năm 1985, ông bắt đầu thăm dò, tìm hiểu thị trường trong và ngoài tỉnh. Thấy mặt hàng đồ gỗ gia dụng có khả năng tiêu thụ tốt, địa phương có diện tích rừng trồng cây lấy gỗ lớn, thuận lợi cho việc thu mua nguyên liệu, vợ chồng ông vay vốn ngân hàng, xây dựng xưởng mộc. Học hỏi kinh nghiệm từ bạn bè, tìm hiểu qua sách báo để bổ sung kiến thức kinh doanh, ông từng bước mở mang sản xuất. 

Những năm gần đây, CCB Trần Xuân Sơn chuyển đổi từ sản xuất đồ gỗ gia dụng sang kinh doanh các loại gỗ sơ chế vì mặt hàng này có thị trường ổn định hơn. Cùng đó, ông liên kết với nhiều hộ tại huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Yên Thế để duy trì nguồn cung cấp nguyên liệu. Từ 5 nhân công ban đầu, đến nay, gia đình ông Sơn đã tạo việc làm thường xuyên cho 25 lao động, thu nhập ổn định hơn 6 triệu đồng/người/tháng. Ông nói: “Dịp này, gia đình tôi đang nhận nhiều đơn hàng ở các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương. Vì thế, số lượng nhân công tăng lên 50 người". Ngoài ra, ông xây thêm lò đốt than hoạt tính để tận dụng cành bạch đàn, keo. Hơn một năm nay, 8 lò đốt hoạt động liên tục, sản xuất hơn 15 tấn than hoạt tính/tháng. 

Cùng với kinh doanh thương mại, ông còn trồng diện tích lớn bạch đàn, keo lai. Để phòng, chống cháy rừng, trước khi bước vào mùa nắng nóng, gia đình chủ động làm đường băng cản lửa, chia lô, khoảnh rõ ràng. Những cây khô, cỏ dại được phát quang. 

Năng động trong làm kinh tế, mỗi năm gia đình ông thu lãi hơn 1 tỷ đồng. Nhiều năm qua, CCB Trần Xuân Sơn luôn sống có tình có nghĩa với anh em, đồng đội, giúp đỡ, hỗ trợ, tạo việc làm cho một số CCB khác. Trân trọng tình làng nghĩa xóm, ông cởi mở chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới và các phong trào ở địa phương. 

Với những thành tích đó, đầu năm 2016, hội viên Trần Xuân Sơn được Hội CCB tỉnh tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong phong trào “CCB giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi”.