Trong những năm qua công tác tuyên truyền, vận động vùng đồng bào DTTS và miền núi luôn được quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện, góp phần thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước phát triển toàn diện vùng DTTS và miền núi.

     Trên địa bàn tỉnh, công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS đã được MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên đã tổ chức được nhiều hoạt động, từng bước đổi mới về nội dung, hình thức theo hướng đa dạng, phong phú, thiết thực. Công tác tuyên truyền vận động đồng bào DTTS chấp hành pháp luật đã thu được kết quả tích cực, cổ vũ, thúc đẩy các phong trào thi đua yêu nước, hướng dẫn đồng bào các dân tộc thiểu số sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, biểu dương và nhân rộng các tấm gương tiêu biểu, nhân tố mới, những gương điển hình tiên tiến là người DTTS trên các lĩnh vực, đưa các chủ trương của Đảng, chính  sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, đóng góp không nhỏ vào thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tình hình vùng DTTS cơ bản ổn định, các công trình dự án lớn được triển khai trên địa bàn được đồng bào DTTS đồng tình ủng hộ như: Vận động thực hiện Dự án di dân TB1 huyện Lục Ngạn, Sơn Động; mở rộng, nâng cấp tuyền đường tỉnh lộ 293 huyện Lục Nam - Sơn Động; Dự án cải tạo nâng cấp hồ Sông Sỏi huyện Yên Thế, phong trào xây dựng nông thôn mới, các phong trào thi đua, các cuộc vận động tại địa phương. Do vậy đời sống vật chất, tinh thần đồng bào dân tộc thiểu số từng bước được cải thiện, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội vùng dân tộc được đảm bảo.

     Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, vận động chấp hành pháp luật trong đồng bào DTTS vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức đó là: Cơ sở hạ tầng thiết yếu mặc dù đã được quan tâm đầu tư nhưng còn thiếu và chưa đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân; trình độ dân trí không đồng đều, chất lượng giáo dục, y tế, nguồn nhân lực, năng lực đội ngũ cán bộ cơ sở còn hạn chế.

     Công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS chưa đi vào chiều sâu. Tình hình an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS còn tiềm ẩn những vấn đề phức tạp, nhất là tình trạng tranh chấp đất lâm nghiệp kéo dài giữa đồng bào dân tộc thiểu số với các công ty lâm nghiệp trên địa bàn. Nhận thức pháp luật và ý thức tuân thủ pháp luật, hiểu biết về các quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước ở một bộ phận người DTTS còn hạn chế. Theo thống kê chưa đầy đủ, gần đây mỗi năm có hàng chục nghìn lượt người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động làm thuê, trong đó có 70% là người dân tộc thiểu số, tập trung ở các huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam và Yên Thế, để lại hậu quả trước mắt, lâu dài, ảnh hưởng lớn đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương.

     Trước tình hình thực tế trên, để tiếp tục góp phần nâng cao dân trí, xây dựng và củng cố sức mạnh khối Đại đoàn kết toàn dân tộc, đáp ứng với yêu cầu hội nhập quốc tế và khu vực, đẩy mạnh thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, phát triển sản xuất, xóa đói, giảm nghèo bền vững, xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân, đòi hỏi công tác tuyên truyền, vận động chấp hành pháp luật trong đồng bào dân tộc thiểu số trong thời gian tới cần phải được đẩy mạnh hơn nữa với nội dung, hình thức đa dạng phong phú đảm bảo phát huy hiệu quả. Tập trung vào một số giải pháp cụ thể như:

     Tăng cường công tác lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chỉ đạo của chính quyền các cấp trong công tác tuyên truyền, vận động vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, các đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội, cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác tuyên truyền, vận động. Gắn công tác tuyên truyền pháp luật cho đồng bào DTTS với việc thực hiện Quy ước, hương ước của thôn, bản. Thực hiện ký cam kết gia đình không có thành viên vi phạm pháp luật. Thực hiện lồng ghép công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS với các nội dung, hoạt động của chương trình, dự án khác đang triển khai tại địa phương.

     Củng cố, phát triển nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm công tác tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Xây dựng, hoàn thiện thể chế về công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS; tăng cường phối hợp công tác giữa các cơ quan, đơn vị. Tiếp tục xây dựng và củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, vận động từ tỉnh đến cơ sở đủ về số lượng, có trình độ, năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn, cụ thể là đội ngũ: Báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, cán bộ pháp chế, phóng viên, biên tập viên trong các cơ quan báo chí, cán bộ, công chức trong các cơ quan quản lý. Huy động sự tham gia của các đối tượng khác như: Cán bộ làm công tác trợ giúp pháp lý, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và tổ chức xã hội nghề nghiệp, trưởng thôn, bí thư chi bộ ở các thôn (bản),... Rà soát, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS; tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, kỹ năng xử lý tình huống cho các Báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở phổ biến pháp luật cho đội ngũ cán bộ trực  tiếp làm tuyên truyền, vận động. Bồi dưỡng, cung cấp kiến thức pháp luật về chính sách dân tộc, bình đẳng giới, hôn nhân gia đình, phòng chống bạo lực gia đình và các quy định pháp luật khác có liên quan phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; tổ chức các khóa học theo chương trình đào tạo về tuyên truyền, vận động; đào tạo, bồi dưỡng về tiếng dân tộc cho những người thực hiện.

Quang cảnh Hội nghị tập huấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động chấp hành pháp luật trong đồng bào dân tộc thiểu số cụm thi đua các tỉnh Miền núi và Trung du phía Bắc (Tuyên Quang, tháng 3/2017)

     Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hình thức tuyền truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Sử dụng các hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp với từng đối tượng, từng địa bàn và điều kiện cụ thể của cơ quan, đơn vị, địa phương. Tổ chức một số hình thức tuyền truyền miệng pháp luật: Mở các lớp tập huấn hoặc lồng ghép các cuộc họp để giới thiệu, diễn thuyết, nói chuyện chuyên đề, lồng ghép nội dung pháp luật vào các buổi giao lưu, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, xây dựng các tiểu phẩm, thơ, ca.Tuyên truyền, phổ biến pháp luật qua báo chí, mạng lưới truyền thanh cơ sở và thông tin trên mạng Internet. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua các hoạt động: Sinh hoạt câu lạc bộ pháp luật, trợ giúp pháp lý, hòa giải ở cơ sở, xử lý các vi phạm pháp luật. Sử dụng tối đa các loại phương tiện truyền thanh, truyền hình của cấp huyện, xã; đa dạng hóa các tài liệu tuyên truyền bao gồm: Sách, băng, địa hình, pa nô, áp phích, các ấn phẩm pháp luật...tiếp tục duy trì và nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác sử dụng tủ sách pháp luật xã, điểm bưu điện xã. Từng bước xây dựng tủ sách pháp luật ở các thôn, bản.

     Đảm bảo kinh phí và các điều kiện cho công tác tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc và miền núi Thực hiện lồng ghép, đảm bảo đủ kinh phí từ ngân sách Nhà nước, đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị, phương tiện đáp ứng yêu cầu của công tác tuyên truyền, vận động. Huy động sự tham gia, xã hội hóa của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân cho hoạt động tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc và miền núi. Thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát; định kỳ sơ kết, tổng kết việc tổ chức thực hiện.

Giáp Ngọc Giang, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh