Để tưởng nhớ về công lao và khí phách người anh hùng dân tộc, Lễ hội Yên Thế được tổ chức chính thức lần đầu tiên vào ngày 16 tháng 03 năm 1984 (nhân kỷ niệm 100 năm cuộc khởi nghĩa Yên Thế). Từ đó đến nay, cứ đến ngày 16 tháng 3 dương lịch, lễ hội lại được tổ chức. Nội dung chính của lễ hội bao gồm các phần: lễ diễu hành; lễ dâng hương; tổ chức các trờ chơi (đặc biệt là trò đấu vật); biểu diễn văn nghệ; các môn thể thao hiện đại (bóng đá, bóng chuyền, cầu lông…). Ngoài ra còn có các chương trình lễ hội đặc biệt như: tổ chức diễu ngựa từ đình Hả - Tân Trung (Tân Yên) lên Phồn Xương, rước từ Nhã Nam vào tham dự; tổ chức tiết mục “Trai Cầu Vồng Yên Thế gặp gái Nội Duệ, Cầu Lim”, tiết mục lễ tế cờ của Hoàng Hoa Thám...

Đến với lễ hội, đến với khu di tích Khởi nghĩa Yên Thế là dịp để du khách tỏ lòng biết ơn, thành kính với người anh hùng dân tộc – Hoàng Hoa Thám, cùng các nghĩa quân anh dũng đã kiên cường chống lại thực dân Pháp trong suốt 30 năm (1884-1913); được sống lại một thời oai hùng, với lòng yêu nước sâu sắc và tinh thần đấu tranh bất khuất của nhân dân ta trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm. Ngày 10/5/2012, hệ thống di tích cuộc khởi nghĩa Yên Thế đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích cấp Quốc gia đặc biệt.

Nằm trên một ngọn đồi cao là đền Thề, nơi nghĩa quân cắt máu ăn thề làm lễ xuất quân đánh Pháp. Trong đền có tượng thủ lĩnh nghĩa quân Hoàng Hoa Thám. Phía sau đền Thề là Nhà trưng bày các hình ảnh và hiện vật của cuộc khởi nghĩa như súng kíp, đạn, gươm, mã tấu... cùng các đồ dùng sinh hoạt như mâm đồng, bình lọ, ấm, chén uống nước... của nghĩa quân. Trước sân nhà trưng bày là tượng đài lãnh tụ nghĩa quân Hoàng Hoa Thám và câu nói nổi tiếng của ông: "Chúng tôi gắn bó với phong tục của đất nước chúng tôi. Chúng tôi không bao giờ từ bỏ phong tục ấy dù có phải hy sinh cả tính mạng".

Đối diện với đền Thề là đồn Phồn Xương, có bức tường thành dài đắp bằng đất và hàng lỗ châu mai. Đồn được Hoàng Hoa Thám cho xây dựng năm 1892, trấn giữ con đường độc đạo đi vào căn cứ nghĩa quân. Trước đồn là một hồ nước để bảo vệ mặt tiền đồn. Phía sau đồn nay còn di tích doanh trại, chiến lũy của nghĩa quân. Gần đồn Phồn Xương có phố Bà Ba, trước kia chính là nơi ở của vợ ba Hoàng Hoa Thám, bà Đặng Thị Nho còn gọi là bà Ba Cẩn cũng là một tướng tài của nghĩa quân. Nơi đây còn ngôi mộ của bà Hoàng Thị Thế, con gái của Hoàng Hoa Thám.

Trong cuộc hành hương về với cội nguồn lịch sử vùng đất Bắc Giang anh hùng, xin bạn đừng bỏ lỡ cơ hội được được chứng kiến và trải nghiệm miền đất và con người Bắc Giang nói chung và vùng đất Yên Thế nói riêng trong quá khứ hào hùng và sự đổi thay từng ngày của quê hương người anh hùng áo vải. Đồng thời, đây cũng là dịp để mỗi người Việt yêu nước chúng ta có dịp để bày tỏ lòng thành kính, ngưỡng vọng trước anh linh người anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám./.